WITAM!
Naszą naukę rozpoczniemy od węży i armatury wodnej.Sprzęt, o którym będzie mowa w poniższym artykule, jest podstawą wyposażenia każdej ochotniczej straży pożarnej. Można więc założyć, że jest dobrze znanystrażakom ochotnikom. Niemniej, dla ugruntowania i pogłębienia wiedzy wartoprzybliżyć trochę informacji także na temat tego sprzętu.
Służą do podawania (tłoczenia) wody lub wodnego roztworu środka
pianotwórczego od motopompy (autopompy) do prądownicy, z której wydobywa się
uwolniony strumień gaśniczy o odpowiedniej zwartości, prędkości i ciśnieniu. Węże
można podzielić, ze względu na średnicę przekroju, na oznaczane symbolami: W-25,
W-52, W-75, W-110. (Litera W oznacza wąż, liczba zaś oznacza długość średnicy
przekroju poprzecznego). Węże wykonane są z dwóch warstw. Warstwa zewnętrzna
może być zrobiona z włókien naturalnych lub (najczęściej stosowanych) włókien
sztucznych, głównie stylonowych i torlenowych.
Warstwa wewnętrzna (izolacyjna)wykonana jest z gumy, PCW lub żywic termoutwardzalnych. Niektóre rodzaje węży W-
25 i W52 mają długość 15 m. Generalnie jednak długość węży tłocznych wynosi 20 m.
W zależności od średnicy wężom przypisuje się różne funkcje. W-25 służą do tzw. linii
szybkiego natarcia. Umieszcza się je na obrotowych zwijadłach przy autopompach w
samochodach pożarniczych i gasi się przy ich wykorzystaniu małe pożary, głównie
wewnątrz pomieszczeń. Węże W-52 służą do budowy linii gaśniczych od rozdzielacza
do prądownicy. W-75 wykorzystywane są do budowy linii głównych od nasad pomp do
rozdzielaczy, W-110 zaś służą do przetłaczania dużych ilości wody na duże odległości.
W celu zachowania jak najdłuższej żywotności węży należy poddawać je
konserwacji. Konserwacja polega przede wszystkim na utrzymaniu ich w czystości i w
stanie suchym. Zatem po akcji węże należy umyć z zewnątrz i wewnątrz i rozwiesić
(najlepiej w pozycji pionowej), aby ociekła z nich woda. Węże powinno się także raz w
kwartale przewietrzyć i raz w roku poddać próbom wytrzymałościowym.
Służą do połączenia nasady ssawnej pompy ze zbiornikiem wody, aby za ich
pomocą pompa mogła pobierać wodę do celów gaśniczych. W pożarnictwie stosuje się
węże ssawne o średnicy: 75 mm, 110 mm i 150 mm. Węże o średnicy 75 mm stosuje
się do małych motopomp M4/4, zaś węże o średnicy 150 mm wykorzystywane są do
rzadko stosowanych turbopomp TP 3000. Najszersze zastosowanie mają węże o
średnicy 110 mm. Służą do zasysania wody przez wszystkie typy motopomp M 8/8 i M
16/8 oraz przez motopompy A 16/8 i A 32/8. Najczęściej długość węży ssawnych
wynosi 2,4 m, ale produkowane są także odcinki o długości 1,6 m. Węże ssawne
wykonane są ze zwulkanizowanych ze sobą warstw gumy i umieszczonej między
warstwami stalowej spirali. Powierzchnia może być pokryta powłoką z włókna lub
warstwą tworzywa sztucznego. Konserwacja, podobnie jak przy wężach tłocznych,
polega na utrzymywaniu odcinków w czystości i w stanie suchym. Ponadto należy
chronić węże przed działaniem słońca, wysokich i niskich temperatur oraz działaniem
smarów i rozpuszczalników.
Armatura wodna
Jest to sprzęt służący do łączenia zasadniczego sprzętu gaśniczego, jakim są węże i pompy.
Do armatury zaliczamy zatem: łączniki, nasady, pokrywy, przełączniki, rozdzielacze, zbieracze, smoki ssawne,
prądownice, działka wodne, zbiorniki przenośne, pływaki, regulatory ciśnienia i stojaki hydrantowe.
Łącznik tłoczny 110 Rozdzielacz kulowy K-75/52-75-52 Smok ssawny prosty 110 Łączniki.
Służą do łączenia ze sobą odcinków węży lub węży z prądownicami, pompami, rozdzielaczami, zbieraczami i hydrantami.
Osadzone są na wężach. Składają się z tulei, korony, uszczelki i pierścienia oporowego.
Korony i tuleje wykonywane są ze stopu aluminiowego. Dzięki temu są w miarę lekkie i odporne na korozję.
Średnice łączników dostosowane są do średnic węży i wynoszą: 52, 75 i 110 mm.
Nasady. Służą do połączenia węży z korpusem pompy, hydrantem, rozdzielaczem, zbieraczem, prądownicą.
Osadzone są na stałe na wymienionych urządzeniach.
Nasada składa się z korpusu aluminiowego, podkładki i uszczelki gumowej.
Średnice nasad odpowiadają średnicom łączników. Pokrywy Służą do zabezpieczenia nasad ssawnych i tłocznych pomp
przed zanieczyszczeniem. Można je także wykorzystać do zamykania nasady ssawnej pompy lub węża
przy przeprowadzaniu prób ciśnieniowych. Wykonywane są także ze stopu aluminium,
a ich średnice odpowiadają średnicom nasad. Przełączniki.
Są to urządzenia służące do łączenia ze sobą nasad i łączników o różnych średnicach..
Stosuje się zatem przełączniki o średnicach 110/75, 75/52 i 52/25. Rozdzielacze
Służą do rozdzielania strumienia wody z linii głównej do linii gaśniczych. Nasada wlotowa
rozdzielacza ma średnicę 75 mm, zaś trzy nasady wylotowe mają średnicę: 52 mm (dwie nasady zewnętrzne)
i 75 mm (nasada środkowa). Po wykorzystaniu przełącznika 75/52 można zbudować od rozdzielacza trzy
linie gaśnicze o średnicy 52 mm. W rozdzielaczach stosuje się zawory kulowe uruchamiane
dźwignią i zawory wrzecionowe otwierane pokrętłem. Na korpusie umieszczona jest strzałka
wskazująca kierunek przepływu wody. Jest to dodatkowa wskazówka dla strażaków budujących linię wężową.
Smoki ssawne. Służą do ochrony pomp przed zanieczyszczeniami.
Ponieważ stanowią zakończenie linii ssawnej, wykonuje się je z nasadami 75, 110 i 150 mm.
Smoki mogą być proste i ukośne. Składają się z korpusu, leja napływowego z sitem ochronnym,
zaworu zwrotnego z dźwignią i wspomnianej nasady. Zawór zwrotny zabezpiecza linię ssawną przed "zerwaniem"
uzyskanego słupa wody, zaś dźwignia zaworu umożliwia wypuszczenie wody z węży
ssawnych po zakończeniu akcji. Zbieracze. Stosowane są do zbierania wody z dwóch linii zasilających o średnicy 75 mm
do nasady ssawnej motopompy o średnicy 110 mm. Zbieracz 2 x 75/110 składa się z korpusu,
dwóch tulei wlotu i tulei wylotu oraz klapy zwrotnej.
Tuleje zakończone są odpowiednimi nasadami. Na zewnątrz korpusu znajdują się strzałki wskazujące kierunek przepływu wody.
Pływaki. Są to urządzenia mocowane do smoków ssawnych, utrzymujące smok na określonej głębokości,
a tym samym zabezpieczające smok przed opadaniem na dno zbiornika. Pływak stosuje się przede wszystkim
wówczas, gdy dno zbiornika jest zamulone lub pokryte wodorostami. Pływaki wykonywane są z cynkowanej blachy
lub tworzywa sztucznego. Klucze do łączników. Służą do dokładnego połączenia lub rozłączenia łączników.
Połączenie bez użycia kluczy może okazać się za mało szczelne. Klucz wykonany jest z żeliwa
i ma kształt dwustronnego haka. Sprzęt do hydrantów. Do sprzętu do hydrantów zaliczamy:
- stojak hydrantowy,
- klucz do hydrantów podziemnych
- klucz do hydrantów nadziemnych.
W przypadku potrzeby wykorzystania hydrantu podziemnego za pomocą klucza otwieramy pokrywę zasłaniającą hydrant i montujemy stojak hydrantowy o przekroju 80 mm. Następnie kluczem otwieramy zawór hydrantu. Przy hydrantach nadziemnych za pomocą klucza do tego typu hydrantów otwieramy zawór zamykający wodę.
Rozdzielacz Smok ssawny Łącznik